De Madre de Dios rivier loopt door Peru en Bolivia naar Brazilië. In Brazilië verandert de naam naar Madeira rivier. Langs deze rivier wordt al sinds de jaren ’70 goud gezocht. Goudzoekers werken in en langs dezelfde rivier, in eenzelfde fysieke omgeving, maar binnen heel verschillende politieke contexten.
In Peru heeft het goud veel mensen naar het Madre de Dios gebied getrokken. Mensen afkomstig uit de Andes zijn samen met mensen uit de Amazone gaan mijnen. Dit werd onlangs versterkt toen de Interoceanische Snelweg klaar was, waardoor Brazilië in verbinding kwam te staan met de havens in het zuiden van Peru. Het gebied werd ineens veel toegankelijker.
Er zijn voortdurend protesten en conflicten tussen de Peruaanse overheid en de mijnwerkersorganisaties in Madre de Dios. Dit werd erger na het ingrijpen van het leger en de politie in oktober en november 2011 en in begin 2012. Er werd geprotesteerd tegen een aantal nieuwe verordeningen die de kleinschalige goudmijnsector zou moeten formaliseren. De mijnbouw zou geconcentreerd worden in een bepaald gebied genaamd de ‘Corridor Minero’ en in overige gebieden verboden worden. De Peruaanse overheid hanteert geen effectieve beleidsmaatregelen. Ze reageren op de protesten met repressieve maatregelen. Onderhandelingen hebben geen succes en de formalisatie komt moeilijk van de grond. De situatie in Madre de Dios blijft gespannen.
In Bolivia is de situatie anders. Na 2005 is mijnbouw officieel een overheidszaak geworden. Natuurlijke hulpbronnen worden als nationaal erfgoed beschouwd. Nieuwe concessies worden alleen aan Boliviaanse bedrijven of coöperatieven verleend, en buitenlanders worden hiervan uitgesloten. Het Boliviaanse Goud Bedrijf EBO, in 2011 door de overheid opgericht, is de enige legale opkoper van goud. ADEMAF, het Agentschap voor de Ontwikkeling van Macroregio’s en Grensgebieden, geeft het leger en de marine opdracht om illegale praktijken op te sporen. Daarnaast organiseert ADEMAF ook bezoeken aan het gebied voor bevolkingsregistratie en gezondheidsdiensten.
De overheden van Peru en Bolivia hanteren verschillend beleid om dezelfde kleinschalige goudzoekers te controleren. Tijd en onderzoek zal meer inzicht bieden in de gevolgen van deze verschillende benaderingen.
Meer lezen:
Het Peruaanse leger vernietigt het materiaal van goudzoekers
Goudsmokkel van Peru naar Bolivia